قلعه‌ خدارحم خان یا قلعه‌ چالشتر یکی از باشکوه‌ترین بناهای تاریخی ایران است که معماری و هنر حجاری ایران قدیم را به رخ می‌کشد. این بنا با وسعت 12000 مترمربع از بخش‌هایی چون اندرونی، خان‌نشین، قلعه‌ی اعیانی، حمام، انبار و... تشکیل‌شده است و درمجموع 5 ایوان، 5 اتاق و 40 ستون دارد؛ که تمامی آن‌ها با نقوشی از گل و گیاه، نقوش افسانه‌ای، اسطوره‌ای و نقش و نگار فرشته تزئین شده‌اند. برای مثال یکی از معروف‌ترین اتاق‌ها در این قلعه که به اتاق پنج‌دری معروف است با نقاشی‌هایی از داستان یوسف‌ و زلیخا و کتیبه‌هایی نوشته‌شده از آیات قرآن تزئین شده است. اگر تمایل دارید این قلعه تاریخی و ارزشمند را از نزدیک ببینید باید خود را برای سفر به شهرکرد آماده کنید. البته پیش از آن حتماً در ادامه این مقاله با میهمان شو همراه باشید.

کمی بیشتر از قلعه خدا رحم خان یا قلعه چالشتر شهرکرد بدانیم

اگر کمی با معماری بناهای تاریخی ایران آشنا باشید حتماً با توجه به سبک و سیاق معماری بنای این قلعه متوجه می‌شوید که قلعه خدا رحم خانحاصل تلاش معماران در دوران قاجار است و به سبک هنر ایرانی در آن زمان بناشده است.

این قلعه به همت خدارحم چالشتری برای دو فرزندش ساخته شد؛ و احتمالاً تاریخ 1321 هجری قمری که بر سرستون‌های قلعه حک ‌شده، نشان از تاریخ ساخت این قلعه در آن زمان دارد. بنای شمالی قلعه‌ چالشتر که بر اساس روایات و شواهد زمان ساختش به اواخر دوران قاجار بازمی‌گردد تا دهه‌ی هفتاد مورداستفاده بود؛ درحالی‌که از بنای جنوبی‌ چیزی جز ویرانه‌ چیزی باقی نمانده بود. این بخش از ساختمان بعدها به دست مهندسان و معماران هنرمند ایرانی ترمیم و بازسازی شد.

قلعه‌ چالشتر شهرکرد برای نخستین بار در 27 مرداد 1377 و برای بار دوم در 20 آذر 1379 با دو شماره‌ی ثبت 2101 و 2924 به فهرست آثار ملی کشور افزوده شد. شاید برایتان جالب باشد که بدانید در جریان جنگ جهانی اول علی‌اکبر دهخدا با استفاده از منابع موجود در این قلعه توانست تألیف دو کتاب امثال‌وحکم و لغت‌نامه‌اش را آغاز کند.

مجموعه قلعه تاریخی چالشتر، که به قلعه خانی نیز شهرت دارد، ۱۱۰ سال پیش در چالشتر احداث شد.  قلعه چالشتر به گونه ای ساخته شده بود که خانه خان و مسجد در وسط آن و مشرف به چهار دروازه بوده است. شب ها هر چهار دروازه  را می بستند تا امنیت قلعه حفظ شود. در یکی از سرستون های سنگی این مجموعه ، تاریخ ساخت آن به سال ۱۳۲۱هجری قمری حک شده است.  قلعه چالشتر در استان چهارمحال و بختیاری، تلفیقی از معماری دوران قاجار با معماری اروپایی است که با ستون هایی ایستاده از سنگ و نقش برجسته های دیدنی خودنمایی می کند.

در قلعه باستانی چالشتر می توانید سردر سنگی، خان‌ نشین، اندرونی، حمام، انبارها و اصطبل‌هایی را که از قدیم بر جا مانده اند مشاهده نمایید. قلعه چالشتر، اندرونی با یک دالان به قسمت خان نشین ارتباط داشته و ایوان آن دارای ۱۰ ستون سنگی است. ایوان با آجرکاری و کاشی معرق در لچکی ها و پیشانی بنا با آثار دیدنی سنگی شامل: درختان تاک، گل و گلدان، گل و مرغ و سرو و کاج تزئین شده است.

اتاق های این قلعه منحصر به فرد اما با نقاشی هایی الهام گرفته شده از سبک نقاشی انگلیس ها تزیین شده اند. نقاشی هایی که در واقع ترکیبی از هنر ایرانی و غربی را به زیبایی به نمایش گذاشته است. این نوع سبک و کارهای جذاب را می توان در آثار هنری قاجاری دید و در واقع آن دوران اوج شکوفایی چنین سبک هنری بود. در اتاق های قلعه چالشتر می توانید نقش های خیره کننده از تصاویر گل و گلدان، افسانه لیلی و مجنون، یوسف و زلیخا به همراه خط نوشته ای از آیات قرآن را مشاهده نمایید.

خان نشین این مجموعه تاریخی دارای ۳۸ ستون سنگی با سر در و ایوان می ‌باشد. اما از دیگر نقاط دیدنی قعله می توان به حمام آن اشاره کرد که توسط کاشی های با رنگ آبی فیروزه ای و سفید با دقت و ظرافت تمام پوشیده شده است. برای سقف بخش داخلی قلعه چالش تر از قاب های به جنس چوب گردو استفاده کرده اند. می شود گفت تمام سازه های چوبی آن از جمله درها و پنجره های اتاق ها نیز از جنس چوب گردو می باشد.

قلعه چالشتر در مجموع دارای ۵ ایوان و پنج اتاق در اندرونی است و برای ساخت آن ۴۰ ستون احداث شده است.

چه زمانی برای سفر به شهرکرد و بازدید از قلعه خدا رحم خان مناسب است؟

استان چهارمحال‌ و بختیاری به دلیل ارتفاع زیادش از سطح دریا و پوشش گیاهی خاص خود، آب‌وهوایی بسیار متفاوت از دیگر استان‌های ایران دارد. در این استان زمستان حدود 5 ماه به طول می‌انجامد و تابستان و پاییز بسیار کوتاه است. از اواسط شهریور تا اواسط آبان هوای استان سرد است و از آن به بعد دوره‌ی یخبندان و سرمای شدید شروع می‌شود. این دوره تا اواخر اسفندماه ادامه دارد. از اواسط فروردین می‌توان کم‌کم حال و هوای بهار را در شهرکرد حس کرد. در این فصل طبیعت استان در زیباترین حالت خود قرار دارد و به نحوی می‌توان گفت از نظر زیبایی طبیعت، بهار بهترین فصل برای سفر به استان چهارمحال‌ و بختیاری است. البته دو ماه اول تابستان هم با آب‌وهوای معتدلش برای سفر به این استان مناسب هستند.

قلعه خدا رحم خان هرروز از ساعت 9:30 صبح تا 19 برای عموم باز است. پس در سفر به شهرکرد می‌توانید یک روز صبح را به بازدید از این قلعه اختصاص دهید. برای تماشای تمام بخش‌ها در قلعه چالشتر حدوداً یک ساعت زمان لازم است.

مسیر دسترسی به قلعه خدا رحم خان

اگر انتخاب شما برای سفر از تهران به شهرکرد ماشین شخصی است، باید خود را برای 600 کیلومتر رانندگی آماده کنید. برای رسیدن به شهرکرد باید از تهران به سمت قم حرکت کنید. وارد جاده‌ی اردل-جونقان شوید. با گذر از شهرهای کاشان و اصفهان به شهرکرد خواهید رسید.

اگر هم حوصله‌ این رانندگی‌ طولانی‌مدت را ندارید، می‌توانید از سیستم حمل‌ونقل زمینی یا هوایی استفاده کنید. در این میان بهترین انتخاب سفر با هواپیماست؛ که این مسافت طولانی را برایتان در یک ساعت خلاصه خواهد کرد. البته اگر فوبیای پرواز دارید و یا میل به تماشای جاده‌ها شما را از خرید بلیط هواپیما منصرف می‌کند، کافی است خودتان را به پایانه‌های مسافربری پایتخت برسانید. هرروز اتوبوس‌های زیادی تهران را به مقصد شهرکرد و دیگر شهرهای استان چهارمحال‌ و بختیاری ترک می‌کنند.

و اما آخرین راه برای سفر به شهرکرد و گشتن تمام جاذبه‌های گردشگری این شهر ازجمله قلعه خدا رحم خان خرید تور گردشگری شهرکرد است. کافی است به یک سایت‌های معتبر فروش تور مسافربری مراجعه کنید و با رزرو تور دلخواهتان، خود را به یک سفر برنامه‌ریزی‌شده و باکیفیت در کنار جمعی شاد دعوت کنید.

پیشنهاد می‌کنم بعد از خواندن این مطلب سری هم به راهنمای گردشگری روستای سرآقاسید در نزدیکی شهرکرد بزنید. شاید در سفر به شهرکرد برای بازدید از این روستای خوش آب‌وهوا هم فرصتی پیدا کردید.