عمارت و باغ اکبریه یک بنای تاریخی و گردشگری ویژه در استان خراسان جنوبی است که در ابتدا، در روستای اکبریه‌ بیرجند قرار داشت؛ اما با پیشرفت و گسترش فضای شهری حالا جزئی از جاذبه‌های درون‌شهری بیرجند به حساب می‌آید. با میهمان شو همراه باشید تا شما را به گشتی کوتاه در عمارت اکبریه ببریم.

در سفر به بیرجند بازدید از باغ و عمارت اکبریه را فراموش نکنید!

عمارت بی‌نظیر اکبریه که اکنون در انتهای خیابان معلم بیرجند قرار دارد با وسعتی حدود 45 هزار مترمربع در فضایی کوهستانی برای انجام امور دیوانی، سکونت و پذیرایی در دو بنا مجزا احداث شد. بنای قدیمی‌تر این عمارت متعلق به حشمت‌الدوله پدر شوکت‌الملک و بنای جدید متعلق به خود شوکت‌الملک بود. بدون شک معماری خاص این بنا را نمی‌توان در هیچ جای دیگری از این کره‌ خاکی پیدا کرد. استفاده از فنون معماری ترکی و تا حدودی کاربرد معماری روسی و تلفیق این دو با معماری اسلامی شکل بسیار ویژه‌ای به عمارت تاریخی اکبریه بخشیده است. گنبد کلاه‌فرنگی، تالار آیینه‌ها و تزئینات مقرنس لاله زنبوری تنها گوشه‌ای از زیبایی‌های این بنای تاریخی‌اند. برای بازدید از همه بخش‌های باغ و عمارت اکبریه بیرجند باید حدود 2 تا 3 ساعت زمان بگذارید.

اکنون نیز هر بخش از این عمارت برای فعالیتی خاص مورد استفاده قرار گرفته است. بنای ساخته شده در اوایل دوران قاجار امروزه به عنوان کتابخانه‌ی مرکزی بیرجند در حال فعالیت است؛ بخش مرکزی عمارت به عنوان موزه‌ی مردم‌شناسی و باستان‌شناسی بیرجند خدمت می‌کند؛ بخشی که در دوران پهلوی به این مجموعه افزوده شد امروزه کاربری اداری دارد و قسمت‌های دیگری از باغ اکبریه به سفره‌خانه و چای‌خانه اختصاص داده شده‌اند. در این مجموعه موزه‌ حیات‌وحش نیز دایر است که نمونه‌های کمیاب و نادری از پرنده و دیگر گونه‌های جانوری در آن نگه‌داری می‌شود.

با توجه به شواهد و مدارک موجود شروع احداث باغ و عمارت اکبریه به اواخر دوران زندیه یا اوایل دوران قاجاریه برمی‌گردد؛ اما تکمیل مراحل ساخت این بنا در دوران قاجار و در چند مرحله‌ انجام شده است که تکمیل نهایی آن تا پایان این دوره طول کشیده است. عمارت اکبریه در سال 1371 وقف آستان قدس رضوی شد و در اختیار سازمان میراث فرهنگی قرار گرفت. در خردادماه 1378 این اثر ثبت ملی شد و در سال 2011 در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.

چه زمانی برای سفر به بیرجند و بازدید از باغ و عمارت اکبریه مناسب است؟

ازآنجایی‌که بیرجند دومین استان کویری ایران به حساب می‌آید، ترجیح خیلی از گردشگران برای سفر به این استان فصل پاییز است. پاییز زیباترین و مناسب‌ترین فصل برای سفر به بیرجند و کویر نوردی است. در پاییز نه گرما و حرارت تابستان کویر آزارتان می‌دهد و نه سرمای طاقت‌فرسای زمستان! البته بهار و تابستان هم زمان بدی برای سفر به بیرجند نیستند. ولی این دو فصل برای کویرگردی در بیرجند توصیه نمی‌شوند. می‌توانید تعطیلات بهار و یا تابستان را برای سفر به بیرجند و گشت‌وگذارهای درون‌شهری برنامه‌ریزی کنید و مجدد در پاییز برای یک کویرگردی درست‌وحسابی راهی این استان شوید.

از تهران تا عمارت و باغ اکبریه بیرجند

برای سفر به بیرجند می‌توانید از خودروی شخصی، هواپیما، اتوبوس و یا تورهای داخلی استفاده کنید. از آنجایی که این شهر مجهز به سیستم حمل‌ونقل ریلی نیست امکان استفاده از قطار برای سفر به این استان وجود ندارد. اگر خودروی شخصی در اختیار دارید بهترین و کوتاه‌ترین مسیر این است که از تهران به سمت سمنان حرکت کنید. بد نیست حالا که تا اینجا آمده‌اید سری هم به شهمیرزاد بزنید و از طبیعت و آب‌وهوای دل‌چسب این شهر کوچک لذت ببرید. بعد از یک شهمیرزاد گردید جانانه خودتان را برای ادامه مسیر تهران به بیرجند آماده کنید و راهتان را به سمت طبس ادامه دهید. از طبس و خوسف بگذرید تا به بیرجند برسید.

بیشتر بخوانید:

سفر به شهمیرزاد، ییلاقی خوش آب‌وهوا در دل کویر

این مسیر به ظاهر کوتاه حدود دوازده ساعت طول می‌کشد. پس اگر وقتتان کم است یا نمی‌خواهید اسیر این مسافت طولانی شوید بهترین گزینه خرید بلیت هواپیما است. پرواز مستقیم تهران_بیرجند آن مسیر طولانی 12 ساعته را برایتان در 1 ساعت و نیم خلاصه می‌کند. اگر هم تنها هستید و می‌خواهید در کنار جمعی شاد از مناظر طبیعی و جاذبه‌های گردشگری استان خراسان جنوبی لذت ببرید بهترین راهکار خرید تور گردشگری است.

حالا که به بیرجند رسیدید پیدا کردن عمارت و باغ اکبریه کاری ندارد. برای رسیدن به عمارت اکبریه کافی است وارد بلوار معلم شوید و از بلوار معلم به سمت خیابان خیام بروید. عمارت اکبریه در اواسط خیابان خیام قرار گرفته است. اگر خودروی شخصی ندارید می‌توانید با تاکسی یا اتوبوس خودتان را به باغ اکبریه برسانید. سوار اتوبوس شوید و در ایستگاه خیام از اتوبوس پیاده شوید از این ایستگاه با کمتر از 4 دقیقه پیاده‌روی به عمارت و باغ اکبریه می‌رسید.

اگر تجربه سفر به بیرجند را دارید و از عمارت و باغ اکبریه دیدن کرده‌اید، خوشحال می‌شویم تجربیاتتان را با ما و علاقه‌مندان سفر به اشتراک بگذارید.