نام زنجان ناخودآگاه همه‌ ما را به یاد چاقوهای دسته زنجانی می‌اندازد. درست است که چاقوهای زنجان معروف‌ترین و به‌نام‌ترین سوغات زنجان هستند؛ اما نباید به عنوان تنها سوغات زنجان از آن‌ها یاد کرد. برخلاف دیگر استان‌ها که بیشتر سوغاتشان را محصولات کشاورزی و خوراکی‌های خوشمزه تشکیل می‌دهند؛ بیشتر سوغات استان زنجان را صنایع‌دستی‌اش تشکیل می‌دهد.

احتمالاً می‌پرسید تولید کدام صنایع‌دستی در استان زنجان رایج است و کدام صنایع به عنوان سوغات خریداری می‌شود؟ سؤال به جایی است! برای پاسخ این سؤال در ادامه این مطلب با میهمان شو همراه باشید.

زنجان نوزدهمین شهر شلوغ ایران است که در شمال غرب کشور قرار داد. مرکز این استان سردسیری که هنوز در بین مردم به زنگان شهرت دارد یکی از پهناورترین شهرهای شمال غرب ایران است. این شهر هنرمندان زبردستی در زمینه‌ هنرهایی چون نقره سازی، ملیله‌‌کاری، گلیم و قالی، چاقوسازی، چارق‌دوزی و ... تربیت کرده است. مسافران می‌توانند این صنایع‌دستی را به عنوان سوغات خریداری کنند.

هنر چاقو سازی نماد فراموش‌نشدنی بازارهای زنجان برای گردشگران

به جرئت می‌توان گفت شهرستان زنجان بیشتر شهرت خود را مدیون چاقوهای دسته زنجانی است. صنعت چاقوسازی صنعت نوپایی نیست. شواهد به‌دست‌آمده پس از کشف مردان نمکی نشان داده است که این صنعت حدوداً به 19 قرن پیش برمی‌گردد. چاقویی با دسته‌ای از شاخ بز که به همراه یکی از این مردان نمکی است این ادعا را ثابت می‌کند. علاوه بر این پیشینه زنجان در ساخت سلاح جنگی دوران صفویه مهر تائید دیگری بر مهارت هنرمندان این شهر در ساخت انواع چاقو است.

چاقوسازی از زمان‌های بسیار دور تا به امروز در زنجان رواج داشته است و با وجود ورود چاقوهای ماشینی از آلمان و انگلیس به ایران، چاقوهای ساخت زنجان هیچ‌گاه مرغوبیت خود را از دست ندادند. حالا به حدی کارگاه‌ها و مغازه‌های چاقو فروشی در این شهر زیاد شده است که شما حتی می‌توانید این سوغات زنجان را از مغازه‌های بین‌راهی هم تهیه کنید.

چاقوهای زنجانی انواع زیادی دارند که می‌توان از میان آن‌ها به چاقوی قلم‌تراش، شکاری، ضامن‌دار، آشپزخانه و... اشاره کرد. جنس تیغه این چاقوها اکثراً فولادی است که پس از حرارت دادن با دقت فراوان صیقل داده می‌شوند. دسته چاقوی زنجان اغلب از شاخ گوزن تراشیده می‌شود است و بسیار مرغوب و خوش‌دست است.

چارق‌دوزی سوغاتی برای خانم‌ها

چارق در قدیم بیشتر پوششی مردانه بود و جنسی چرمی داشت و چوپانان از آن استفاده می‌کردند؛ اما چارق کنونی تنها کفی چرمی دارد. تاریخچه تولید چارق به 2000 سال پیش برمی‌گردد که باز هم شواهد بدست آمده از مردان نمکی این موضوع را تصدیق می‌کند. حالا چارق یکی از محبوب‌ترین و پرفروش‌ترین سوغات زنجان است. شاید چاقو سوغات مناسبی برای خانم‌ها نباشد؛ اما چارق زنانه زنجان می‌تواند به عنوان کفش روفرشی سوغات بسیار شکیل و زیبایی برای خانم‌ها باشد. این چارق‌ها علاوه بر داشتن رنگ شاد، با نخ‌های ابریشم رنگی گلدوزی شده‌اند.

در سفر نگران اقامت نباشید، رزرو بهترین اقامتگاه‌ها با قیمت مناسب در مقصد سفر شما!

مس گری، هنری تاریخی و گران‌بها

تاریخچه مس گری در زنجان به پیش از دوره‌ سلجوقیه برمی‌گردد؛ اما این هنر اصیل ایرانی در دوره‌ ایلخانان رونق بیشتری پیدا کرد. فلز مس به دلیل استقامت بالا و همین‌طور انعطاف‌پذیری خوبی که دارد فلز مناسبی برای ساخت ظروفی چون دیگ، قابلمه، بشقاب و سینی، قوری و ... است. پخت‌وپز درون ظروف مسی بسیار توصیه شده است اما صنایع مسی در استان زنجان با نقش‌های زیبایی که بر روی آن کنده‌کاری‌شده بیشتر جنبه تزیینی دارد تا جنبه‌ کاربردی.

اگر می‌خواهید در سفر زنجان برای بزرگ‌ترها سوغات بخرید ظروف مسی کنده‌کاری‌شده گزینه‌ مناسبی برای آن‌ها هستند.

ملیله‌کاری، سوغاتی اصیل برای افراد خاص پسند

ملیله‌کاری هنری ظریف و تزئینی است؛ که قدیمی‌ترین شی به جای مانده از این هنر مربوط به دوران قاجار است. این موضوع نشان‌دهنده‌ قدمت تاریخی و اصالت این هنر ایرانی است. البته هنر ملیله‌کاری خاص این استان نیست و به جز زنجان در شهرستان بیرجند هم رواج دارد.

در صنعت ملیله‌کاری از فلزاتی مانند نقره و گاهی طلا استفاده می‌شود که همین امر قیمت این ظروف را بالا می‌برد. در ملیله‌کاری شمش نقره با عیار بالا را به صورت مفتول درمیاورند و سپس طرح‌های گوناگونی با آن می‌سازند. برای لحیم کردن قطعات مفتول از نقره با عیار پایین‌تر استفاده می‌شود. از محصولات ملیله‌کاری می‌توان به کاسه، پایه‌ استکان، سینی، قاشق و چنگال زینتی، قاب عکس و ... اشاره کرد. طرح‌های شکیل ملیله‌کاری نظیر بته‌جقه ریشه در فرهنگ ایرانی دارد و مطمئناً می‌تواند سوغات مناسبی برای افراد سخت پسند باشد.

هنوز می‌توانید قالی دست‌بافت را در زنجان پیدا کنید!

هنر قالی‌بافی در این استان چندان جنبه هنری ندارد، بلکه یکی از اسباب درآمدزایی روستاییان شهرستان زنجان است؛ روستاییان در این استان کنار دامداری و کشاورزی به این قالی‌بافی هم مشغول‌اند. البته که به جز روستاها شهرهای ابهر و قیدار نیز در این زمینه بسیار فعال هستند. اگر گذرتان به زنجان افتاد حتماً از قالیچه‌های دستبافشان برای سوغات به عزیزانتان خریداری کنید.

سبزیجات کوهی سوغات رایگان طبیعت زنجان به شما

اگر به زنجان سفر کردید بد نیست کمی از وقتتان را هم صرف گشت‌وگذار در روستاهای اطرافش کنید. می‌توانید در دشت‌های اطراف روستاها قدم بزنید و به دنبال گیاهان دارویی و خوراکی بگردید. البته ممکن است برای تشخیص این سبزی‌های صحرایی نیاز به همراهی یکی از اهالی روستا داشته باشید. در این منطقه گیاهان مفید زیادی به صورت خود رو رشد کرده‌اند. مثلاً پیاز کوهی طعم فوق‌العاده‌ای به غذا می‌دهد یا گیاهی دیگر به نام غاز ایقی (پای غاز)، علاوه ‌بر اینکه باعث آرامش اعصاب می‌شود برای درمان بیماری پوستی نیز کاربرد دارد. این سبزی‌های کوهی می‌تواند سوغات خوبی برای نزدیکانتان باشد چراکه با زحمت خودتان جمع شده و هدیه دادنش لذت دیگری دارد.

اکثر شما هم پیشنهاد دیگری برای اضافه شدن به لیست سوغات زنجان در بالا دارید حتماً در کامنت‌ها برای ما بنویسید.